PHẢI CHĂNG DO TÔ LÂM VẪN “ĐI HÀNG HAI” VỚI TRUNG QUỐC?

Trump bất ngờ giáng đòn thuế 50% vào hàng xuất khẩu Việt Nam, cú cảnh báo chính trị?

Ngày ông Trump tuyên bố áp thuế tới 50% vào nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, giới quan sát không coi đây đơn thuần là chuyện “thâm hụt thương mại”. Vấn đề ở đây sâu hơn: nó có thể liên quan đến những toan tính ngầm trong chính trị nội bộ Hà Nội, đặc biệt là vai trò của Tổng Bí thư Tô Lâm.

1. Lý do Mỹ “trừng phạt” bất ngờ

Từ lâu, Mỹ vẫn xem Việt Nam là mắt xích quan trọng trong chiến lược bao vây Trung Quốc. Nhưng khi Washington phát hiện rằng hàng Trung Quốc được “đội lốt” made in Vietnam để né thuế, cơn giận dữ là điều khó tránh. Vậy tại sao Hà Nội, dưới thời Tô Lâm lại để lỏng kiểm soát? Đây là “sơ suất”, hay là sự nhắm mắt cố tình?

2. “Hàng hai”, Chiêu cũ nhưng vẫn hiệu quả?

Không ít người đặt nghi vấn: Tô Lâm vốn nổi tiếng là người thực dụng, sẵn sàng “đu dây” để bảo toàn quyền lực. Với Trung Quốc, ông cần hậu thuẫn để giữ chiếc ghế Tổng Bí thư trước sức ép từ phe quân đội. Với Mỹ, ông vẫn giữ giọng “hợp tác” để tranh thủ chính danh. Kết quả: Việt Nam trở thành sân sau tái xuất khẩu hàng Trung Quốc, để Bắc Kinh hưởng lợi, còn Mỹ thì chịu thiệt.

3. Trump, Đòn cảnh cáo chính trị

Trump không phải người quá quan tâm chi tiết kỹ thuật thương mại. Một sắc lệnh áp thuế 50% với hàng Việt Nam mang nhiều thông điệp chính trị hơn là kinh tế:

• Cảnh báo Hà Nội: Nếu Việt Nam còn “chơi hai mặt”, sẽ bị đánh thẳng tay.

• Dằn mặt Tô Lâm: Mỹ theo dõi từng bước “đi hàng hai”, không dễ để ông vừa hứa với Washington, vừa bắt tay với Bắc Kinh.

• Tín hiệu nội bộ: Trump muốn phân hóa, thử xem phe nào trong Hà Nội thực sự muốn gắn bó với Mỹ, phe nào còn nghiêng về Trung Quốc.

4. Hệ quả: Việt Nam trả giá kép

Với cú áp thuế này, hàng tỷ USD xuất khẩu đối diện nguy cơ bị đóng băng. Doanh nghiệp Việt Nam kêu trời, nhưng trên thượng tầng, câu hỏi lớn hơn vang lên: Liệu Tô Lâm đã bán rẻ lợi ích quốc gia để đổi lấy sự bảo kê của Trung Quốc cho chiếc ghế quyền lực?

Kết luận: Việt Nam đứng ở ngã rẽ

Nếu Tô Lâm tiếp tục “đi hàng hai”, Việt Nam sẽ mãi bị kẹt giữa hai gọng kìm: Trung Quốc lợi dụng, Mỹ trừng phạt. Nhưng nếu chọn hẳn một hướng, sẽ có người mất ghế, thậm chí mất cả mạng lưới quyền lực. Và đây mới chính là bi kịch: cái giá của việc quyền lực cá nhân đặt cao hơn lợi ích quốc gia.

Chân dung lãnh đạo