PHẢI KHỞI TỐ VỤ ÁN: KHÔNG THỂ MÃI DIỄN VỞ TUỒNG “TRỜI LÀM, QUAN KHÔNG LIÊN QUAN”
Miền Trung chìm trong biển nước. Người ngồi trên mái nhà chờ cứu hộ như chờ… phép màu. Cả vùng hạ du bị cắt đứt liên lạc bốn ngày trời. Vậy mà trong các cuộc họp, các ông vẫn thản nhiên nói câu quen thuộc:
“Do mưa lớn bất thường.”
Xin lỗi, bất thường ở đâu?
Bất thường duy nhất là không ai chịu trách nhiệm.
Đây không còn là “thiên tai”.
Đây là nhân tai ký lệnh. Và nhân tai thì phải khởi tố.
1. Lãnh đạo thủy điện: Những người ký lệnh xả như… xả giấy
Họ biết hồ đầy.
Họ biết mưa lớn.
Họ biết nếu mở van thì cả vùng chìm.
Nhưng họ không biết bật loa, gửi tin nhắn, hú còi — những thứ ai cũng tưởng rẻ tiền và dễ làm.
Kết quả: hàng chục nghìn người bị dìm trong biển nước vì một lệnh ký không kèm cảnh báo.
Đó không phải “sơ suất”.
Đó là hành vi cẩu thả gây hậu quả nghiêm trọng.
Và ở một đất nước “bình luận trên Facebook cũng bị phạt”, thì tội này không thể hòa cả làng.
2. Ban quản lý hồ: Bảo vệ đập bằng cách nhấn chìm dân?
Ai cũng biết đập quan trọng.
Nhưng dân cũng là… con người.
Khi đập đầy, họ chọn phương án đơn giản nhất:
Mở cửa xả, cho nước cuốn trôi tất cả – trừ cái đập.
Nhìn mực nước, biết nguy cơ, nhưng không cảnh báo cho dân chạy.
Đó là đe dọa tính mạng cộng đồng chứ không phải “quy trình vận hành”.
Đập thì giữ được.
Nhưng bao nhiêu mái nhà, bao nhiêu sinh mạng thì mất?
Cái giá này ai trả?
3. Chính quyền địa phương: Khi im lặng trở thành tội lỗi
Cảnh báo? Không.
Sơ tán? Không.
Chuẩn bị nơi trú ẩn? Cũng không.
Hàng chục nghìn người không hề được gọi đi di dời.
Họ ngồi chờ nước lên, chờ cứu hộ, chờ… số phận.
Ai cũng nói “rút kinh nghiệm”.
Nhưng dân thì không thể rút mạng sống ra mà sống lại.
4. Những kẻ né trách nhiệm: Đỉnh cao là đổ lỗi cho… ông trời
Trước trận lũ: im lặng.
Trong lũ: không hành động.
Sau lũ: đổ lỗi cho “mưa lớn bất thường”, “triều cường”, “hoàn lưu”, “tổ hợp không khí lạnh”…
Nhưng tuyệt nhiên không ai nhắc đến con người ký lệnh.
Mạng dân trở thành lớp đệm để bảo vệ ghế của một số người.
Dân lỡ đăng một câu than thở trên Facebook còn bị phạt.
Nhưng người khiến cả vùng chìm trong biển nước thì lại… họp báo.
Không khởi tố là chấp nhận cho thảm họa lặp lại
Nếu vụ này lại kết thúc bằng câu “thiên tai khó lường”, thì tức là:
Sinh mạng người dân luôn đứng sau lợi ích nhóm.
Mùa lũ tới sẽ vẫn có người chết.
Và cái vòng xoay “xả lũ, nước cuốn, họp báo ,rút kinh nghiệm ,dân chịu” sẽ tiếp tục quay.
Khởi tố vụ án không phải là “mạnh tay”.
Đó là trách nhiệm bắt buộc để chấm dứt chu kỳ chết chóc này.
Bởi nếu pháp luật không đứng về phía dân,
thì rồi sẽ có ngày dòng nước giận dữ thay dân hỏi tội.
Chân dung lãnh đạo
